برای یک دوره خاص از زندگی ام، راهبری تسهیلگران بسیاری را بر عهده داشتم، کار جذابی بود. فرصت این را داشتم که هر روز
با تسهیلگران در محلات تهران همراه شوم و با شیوه عملکردشان آشنا شوم. آنچه دریافتم این بود که تسهیلگران که اغلب جوان بودند
و عموما فارغ التحصیلان رشته علوم اجتماعی و جامعه شناسی، بسیار “دم مسیحایی” داشتند و عاشقانه به مردم عشق می ورزیدند و
دوست داشتند، گروه هایی که در سطح محلات تشکیل داده بودند، به سرعت مسیر رشد و توسعه را طی کنند. در این میان همین
عشق و علاقه
آنچه ما در فرایند تسهیلگری اغلب از آن غافل می شویم دخالت در “محتوا” است. تسهیلگری که وارد محتوای کار گروه ها می شود
اغلب نقش خود را به عنوان تسهیلگر از دست می دهد و به عنوان عضو گروه شناخته میشود و همین جا است که کار خراب می
شود. بله، در بسیاری موارد ما بهتر از اعضای گروه که کسب و کار نوپایی را راه اندازی کرده اند، می توانیم بازاریابی کنیم.
ممکن است ما به عنوان تسهیلگر احساس کنیم بهتر می توانیم گزارش عملکرد بنویسیم، بهتر می توانیم حتی بازاریابی کنیم. اما
گزارش نویسی یا بازاریابی نقش ما نیست. بر عهده ما نیست. تسهیلگری یعنی بتوانیم راه و روش ها را نشان دهیم و خود کنار
بایستیم تا اعضا گروه اجرا کنند. حتی انتخاب نوع روش ها مثل اینکه چه مدل بازاریابی را در نهایت انتخاب می کنند بر عهده گروه
است. مثال می زنم
فکر کنیم ما به عنوان تسهیلگرگروه زنانی که تولید عروسک های نمدی می کنند حضور داریم، کسب و کار نوپاست و ما احساس می
کنیم، با بازاریابی مجازی بهتر می توانند محصولات خود را بفروشند. اما نبایستی صرفا بازاریابی مجازی را معرفی کنیم، اینکه
انواع بازاریابی از تلفنی و حضوری و مجازی را شرح دهیم و کمک کنیم گروه با توجه به توانایی های خودش انتخاب کند چه
مسیری را می پسندد وظیفه ما است.
به یاد داشته باشیم، تسهیلگر به جای گروه تصمیم نمی گیرد. بلکه کمک می کند، گروه به اجماع برسد و این میانه کسی زیان نبیند.
تسهیلگر غیرمداخله گر است و هرگز نبایستی در محتوای کار دخالت کند. تسهیلگری که محصولات را به در مغازه ها می برد و
بازاریابی می کند با هر نیتی که این کار را انجام دهد، دیگر تسهیلگر نیست بلکه بازاریاب است. تسهیلگری که صورت جلسات گروه
را می نویسد دیگر تسهیلگر نیست، منشی جلسه است. حتی تسهیلگری که از محصولات گروه عکس می گیرد. تسهیلگر نیست
عکاس گروه است.
این یک وسوسه همیشگی است که وقتی در نقش تسهیلگر ظاهر می شویم، لازم است با آن کنار بیاییم. اینکه نپنداریم “ما بهتر کار را
انجام می دهیم”، پس آن را برعهده بگیریم. گروه بایستی خود بتواند مراحل رشدش را طی کند و از این مراحل تجربه کسب کند و
خود را بهبود بخشد.
برای همه تسهیلگران ایران آرزوی بهترین موفقیت ها را دارم.